Mách Mẹ Một Số Bí Quyết Dạy Bé Đọc Thơ Hay Và Diễn Cảm
Dạy bé đọc thơ đem lại rất nhiều lợi ích nếu ba mẹ áp dụng đúng phương pháp dạy và chịu khó đọc thường xuyên cho bé nghe. Vậy dạy trẻ đọc thơ đem lại những lợi ích gì? Bé học mẫu giáo thì nên dạy con đọc thơ như thế nào? Ba mẹ hãy cùng POPS Kids tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Xem nhanh
Tại sao ba mẹ nên đọc thơ và dạy bé đọc thơ thường xuyên?
Ba mẹ có biết rằng những bài thơ đơn giản, ngắn gọn với vần điệu dễ đi vào trí nhớ sẽ giúp bé nghe và học thuộc dễ dàng hơn? Không chỉ vậy, dạy bé đọc thơ từ lúc mới bập bẹ vừa giúp bé biết nói nhanh hơn, vừa ghi nhớ được nhiều từ vựng hơn. Ba mẹ nên đọc thơ cho bé nghe thường xuyên, đặc biệt là những lúc vui chơi cùng bé, thời gian trước khi đi ngủ thì việc học đọc thơ sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những trẻ được tiếp xúc thường xuyên với thơ ca từ sớm sẽ có khả năng đọc và cảm thụ tốt hơn về sau. Hơn nữa, việc đọc thơ cho bé nghe có thể giúp trẻ tập trung hơn, phát triển các giác quan và kỹ năng trò chuyện, lắng nghe của trẻ. Không chỉ vậy, việc bố mẹ đọc thơ cho bé ngay từ khi con còn nhỏ còn giúp tăng sự kết nối và gắn kết tình cảm giữa bố mẹ và bé.
Hướng dẫn ba mẹ các bước dạy bé đọc thơ
Bước 1: Tìm các bài thơ có chủ đề phù hợp
Với những bé ở độ tuổi mẫu giáo chưa biết chữ, ba mẹ hãy ưu tiên chọn những đoạn thơ, bài thơ ngắn gọn, súc tích và có các đề tài quen thuộc với bé như: gia đình, cô giáo, con vật,… Việc chọn những bài thơ này giúp bé dễ hiểu, dễ thuộc và thêm yêu thích khi bé học đọc thơ.
Bên cạnh đó, khi mua các quyển sách để dạy bé đọc thơ, các bậc phụ huynh nên chọn những cuốn có thơ kèm hình minh họa ngộ nghĩnh, nhiều màu sắc để thu hút sự chú ý của các bé cũng như tạo sự hứng thú hơn khi học.
Bước 2: Giới thiệu cho bé nội dung và ý nghĩa bài thơ
Khi đọc mẫu cho bé nghe lần đầu, ba mẹ hãy chú ý đến một số từ vựng khó hiểu, nhất là những từ mới mà bé chưa nghe qua để giải thích nghĩa của các từ đó. Sau khi giới thiệu tên bài thơ, mẹ hãy khái quát lại nội dung cho bé hiểu như: bài thơ nói về chủ đề nào? Có các nhân vật nào xuất hiện trong bài thơ? Bài thơ dạy bé điều gì?…
Bước 3: Dạy bé đọc từng đoạn
Đầu tiên, mẹ dạy đọc thơ cho bé bằng cách đọc dần 1 – 2 câu để con làm quen với vần điệu của thơ cho đến hết bài. Ở những lần tiếp theo, mẹ hãy chia thành từng đoạn 4 dòng để bé có theo nhớ kịp. Với những bài thơ 4 -5 chữ, mẹ nhớ chia nhịp ra để bé tập ngắt, nghỉ đúng chỗ. Ví dụ như thơ 4 chữ thì có nhịp 2/2, thơ 5 chữ thì nhịp 2/3 hoặc 3/2,…
Bước 4: Để bé tự đọc
Sau khi chắc chắn bé đã thuộc và có thể tự đọc từ đầu tới cuối thì mẹ hãy để bé thực hành để mẹ kiểm tra và chấm điểm. Tuy nhiên, với trí nhớ của các bé ở độ tuổi mẫu giáo thì việc học, nhớ và đọc thuộc lòng một bài thơ dù ngắn thì cũng không thể đạt kết quả như mẹ mong muốn chỉ trong vài giờ đồng hồ. Tốt nhất là ba mẹ hãy chia nhau ra tập đọc cùng bé lúc con đang tập trung hoặc mỗi ngày trước khi chuẩn bị đi ngủ. Đây cũng là một phương pháp giáo dục hiệu quả khi dạy đọc thơ cho bé tập nói từ 1,5 tuổi trở lên.
Bên cạnh đồng hành cùng con thì việc động viên, khích lệ và khen ngợi sẽ là nguồn động lực to lớn giúp bé thêm yêu thơ và không chán ghét hoặc có cảm giác bị bắt ép học. Song song đó, phụ huynh cũng có thể kết hợp việc tập cho bé thói quen đọc thơ liên quan tới việc con đang làm như: con trồng cây thì đọc thơ về cây cối, bé rửa mặt thì đọc các bài thơ nào liên quan tới rửa mặt,…
Phương pháp dạy trẻ đọc thơ diễn cảm hơn
Đọc mẫu cho bé nghe
Ba mẹ nên lưu ý rằng trước khi dạy trẻ đọc thơ diễn cảm thì việc đọc mẫu một cách thật diễn cảm cho bé nghe là điều không được bỏ qua. Song, việc đọc mẫu cho bé cũng cần tuân thủ những yêu cầu nhất định. Khi đọc mẫu thơ, ba mẹ nên đọc thật to, rõ ràng, ngắt nghỉ đúng nhịp để con có thể nhìn thấy biểu cảm cũng như các cử động miệng. Đồng thời, ở những chỗ cần nhấn mạnh, ba mẹ cũng nên ngừng lại một chút để hướng dẫn cho bé ghi nhớ và lưu ý những đoạn thơ đó.
Nếu muốn sáng tạo hơn trong việc dạy bé đọc thơ, ba mẹ có thể đọc cho bé thử nghe qua một vài kiểu giọng khác nhau bằng cách đổi âm lượng, ngữ điệu hay giọng đọc để thể hiện các biểu cảm khác nhau như: buồn, vui, lo lắng, hồ hởi, thì thầm, điệu đà, mạnh mẽ,…
Chơi trò bắt chước
Đây vừa là trò chơi, vừa là phương pháp học độc đáo vì trẻ con chính là “bậc thầy” bắt chước. Trò chơi này vừa giúp giờ đọc thơ thêm thú vị, vừa là một cách dạy giúp trẻ học đọc thơ nhanh hơn. Theo đó, ba mẹ có thể đọc một hai câu thơ cho bé nghe và yêu cầu con đọc lại sao cho thật giống với những gì ba mẹ vừa đọc. Cách làm này cũng có thể giúp trẻ cải thiện khả năng đọc thơ một cách diễn cảm hơn. Ngoài ra, khi dạy trẻ đọc diễn cảm theo trò chơi này, ba mẹ cũng nên lưu ý chỉ lựa chọn những bài thơ ngắn để trẻ dễ đọc theo nhé!
Cho bé đọc sau đó thu âm lại
Phương pháp đọc và thu âm lại cũng là một cách giúp trẻ đọc diễn cảm hiệu quả. Khi bé được nghe giọng đọc của chính mình, các con sẽ có thể dễ dàng phát hiện ra lỗi đọc của bản thân, từ đó biết cách cải thiện dần dần trong những lần đọc sau đó.
Hạn chế tiếng ồn
Trẻ em thường dễ bị mất tập trung hoặc tỏ ra nhạy cảm đối với âm thanh. Đây cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tập đọc diễn cảm. Chính vì vậy, mỗi khi luyện tập đọc diễn cảm với bé, người lớn hãy chú ý đến các tạp âm xung quanh. Nếu không thể loại bỏ được tạp âm, ba mẹ có thể cho trẻ học trong phòng, dùng một miếng bông đút tai hoặc đeo tai nghe (không mở nhạc) để trẻ có thể tập trung đọc thơ thật thoải mái theo ý muốn.
Chơi trò gọi điện
Một hoạt động vừa học vừa chơi thú vị không kém đó là trò gọi điện thoại. Những chiếc “điện thoại” tự chế bằng ống bơ, lon bia sẽ giúp trẻ cải thiện khả năng đọc diễn cảm của trẻ một cách bất ngờ. Có thể ba mẹ không biết rằng chiếc điện thoại bằng ống bơ sẽ giúp phóng đại giọng đọc của trở nên to và rõ ràng hơn, nhờ đó bé có thể tự nghe rõ giọng đọc của mình. Đều đặn luyện tập mỗi ngày, chắc chắn ba mẹ sẽ ngạc nhiên với mức độ cải thiện của trẻ khi học đọc thơ đấy.
Đọc như hát
Nếu có khả năng và thời gian, ba mẹ có thể biến việc đọc thơ cùng trẻ giống như hát đồng thanh vậy. Cách làm này không chỉ giúp bé bắt chước được nhịp điệu tự nhiên của bố mẹ mà còn tạo cho trẻ cảm giác như được luyện tập thật sự. Nếu cảm thấy không tự tin với giọng đọc của mình, ba mẹ cũng có thể bật sách nói lên và hướng dẫn trẻ đọc theo.
Đóng kịch
Các em bé độ tuổi mẫu giáo rất thích đóng kịch nên các bậc phụ huynh có thể tận dụng hoạt động này để dạy các con cách đọc thơ diễn cảm hơn. Mỗi nhân vật trong vở kịch bé đóng đều có tính cách và giọng đọc riêng, nhờ vào đó bé có thể luyện tập nhiều giọng đọc khác nhau. Chỉ cần lựa chọn đúng những câu chuyện cổ tích hoặc bộ phim yêu thích, chắc chắn bé sẽ rất hào hứng tham gia đấy.
>>> Để bé được học cách làm chủ cảm xúc của chính mình và cách xử lý tình huống có thể gây ra những cảm xúc đó, các ba mẹ có thể cho bé nhà mình tham gia học thử Khóa học Smart Kids Junior để hướng bé học cách quan tâm và chia sẻ cảm xúc với mọi người xung quanh.
Luyện tập thường xuyên
Luyện tập là chiếc chìa khóa thành công cho bất kỳ kỹ năng nào. Chính vì thế, ba mẹ hãy kiên nhẫn và cố gắng duy trì việc luyện tập đọc diễn cảm hằng ngày cùng con. Cố gắng sắp xếp thời gian biểu hợp lý, dành một chút thời gian vào mỗi tối trước khi đi ngủ là ba mẹ đã có thể dạy trẻ đọc thơ diễn cảm được rồi.
Một số bài thơ hay cho ba mẹ và bé tham khảo
Thơ cho bé 2 tuổi
Ở lứa tuổi này, bé chưa thể nói được những câu hoàn chỉnh nhưng đã bắt đầu tập nói những từ đơn giản và riêng lẻ, biết cách ghép 2-3 từ lại với nhau. Do đó, để dạy bé 2 tuổi đọc thơ hiệu quả, ba mẹ nên chọn những bài thơ ngắn, từ ngữ đơn giản để hỗ trợ bé hoàn thiện kỹ năng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp. Một số bài thơ mà phụ huynh có thể tham khảo để dạy cho cho bé 2 tuổi như sau:
1. Hoa cúc vàng
Suốt cả mùa đông
Nắng đi đâu miết
Trời đắp chăn bông
Còn cây chịu rét.Sớm nay nở hết
Đầy sân cúc vàng
Thấy mùa xuân đẹp
Nắng lại về chăng?
Ồ chẳng phải đâu
Mùa đông nắng ít
Cúc gôm nắng vàng.
Vào trong lá biếc.Chờ cho đến Tết,
(Nguyễn Văn Chương)
Nở bung thành hoa
Rực vàng hoa cúc
Ấm vui mọi nhà
2. Bê hỏi mẹ
Mẹ uống sữa lúc nào
(Phạm Hổ)
Mà sữa đầy vú mẹ?
Còn con bú nhiều thế
Sữa lại chạy đi đâu?
Kìa, mẹ không nói
Lại cứ cười là sao?
3. Bạn mới
Bạn mới đến trường
(Nguyệt Mai)
Hãy còn nhút nhát
Em dạy bạn hát
Rủ bạn cùng chơi
Cô thấy cô cười
Cô khen đoàn kết
4. Dậy sớm
Gió dậy sớm tập chạy
(Sưu tầm)
Chim dậy sớm tập bay
Bé dậy sớm cùng bố
Tập đưa tay dang chân
5. Bắp cải xanh
Bắp cải xanh
(Phạm Hổ)
Xanh mát mát
Lá cải sắp
Sắp vòng tròn
Lá cải non
Nằm ngủ giữa
6. Con cua
Con cua tám cẳng
(Sưu tầm)
Nghênh ngang hai càng
Đeo chiếc yếm trắng
Dạo chơi đồng làng
Thơ cho bé 3 tuổi
Bé 3 tuổi và bắt đầu đi mẫu giáo là đã có khả năng học hỏi và ghi nhớ rất nhanh chóng. Ngoài ra, bé ở độ tuổi này cũng rất hay tò mò, ham khám phá nên việc thường xuyên đặt câu hỏi cho ba mẹ là chuyện bình thường. Không chỉ vậy, đây cũng là giai đoạn não bộ của các con bắt đầu hình thành tư duy về logic, giúp con hiểu và phân biệt được việc đúng – sai, nên làm – không nên làm.
Những bài thơ cho bé 3 tuổi nên dài hơn một chút và ba mẹ hãy chọn thêm nhiều chủ đề đa dạng như: tình cảm gia đình, thời tiết, các mùa trong năm,… Dưới đây là một số bài thơ để ba mẹ có thể tham khảo dạy cho bé 3 tuổi đọc thơ:
1. Ði chơi phố
Ði chơi phố
(Triệu Thị Lê)
Gặp đèn đỏ
Dừng lại thôi
Không qua vội
Ðèn vàng rồi
Tiếp đèn xanh
Nào nhanh nhanh
Qua đường nhé!
2. Xe chữa cháy
Mình đỏ như lửa
(Phạm Hổ)
Bụng chứa nước đầy
Tôi chạy như bay
Hét vang đường phố
Nhà nào bốc lửa
Tôi dập liền tay
Ai gọi chữa cháy?
“Có… ngay! Có… ngay!”
3. Thơ dân gian
Hay nói ầm ĩ
Là con vịt bầu
Hay hỏi đâu đâu
Là con chó vện
Hay chăng dây điện
Là con nhện con
Ăn no quay tròn
Là cối xay lúa
Mồm thở ra gió
Là cái quạt hòm
Không ăn cỏ non
Là con trâu sắt…
4. Mười quả trứng tròn
Mười quả trứng tròn
(Phạm Hổ)
Mẹ gà ấp ủ
Hôm nay ra đủ
Mười chú gà con
Lòng trắng lòng đỏ
Thành mỏ thành chân
Cái mỏ tí hon
Cái chân bé xíu
Lông vàng mát dịu
Mắt đen sáng ngời
Ơi chú gà ơi
Ta yêu chú lắm
5. Tiếng động quanh em
Kính koong kính koong
(Sưu tầm)
Là tiếng xe đạp
Pin pin pin pin
Là tiếng ô tô
Píp píp nhỏ hơn
Là xe máy đấy
Tu tu xình xịch
Là tàu hỏa đi
Thơ cho bé 4 tuổi
Bé 4 tuổi phát triển rất nhanh cả ngôn ngữ lẫn giao tiếp. Lúc này bé đã có thể nhớ được những điều cơ bản như họ tên của mình, số điện thoại ba mẹ, nhớ và kể lại được những câu chuyện và bài thơ được học ở trên trường.
Dưới đây là một vài bài thơ cho bé học lớp 4 tuổi mà bố mẹ có thể đọc cho bé nghe:
1. Cây đào
Cây đào đầu xóm
(Nhược Thủy)
Lốm đốm nụ hồng
Chúng em chỉ mong
Mùa đào mau nở
Bông đào nho nhỏ
Cánh đào hồng tươi
Hễ thấy hoa cười
Đúng là tết đến.
2. Gà mẹ đếm con
Cục…cục…gà mẹ đếm
(Nguyễn Duy Quế)
Một , hai, ba và nhiều
Đàn gà con vừa nở
Chẳng biết là bao nhiêu
Có hạt nắng bé xíu
Vừa rơi trên nền nhà
Thế là cả đàn gà
Ùa lên tranh nhau nhặt
Gà mẹ sợ con lạc
Cục cục đuổi theo sau
Phải bắt đầu đếm lại
Một , hai, ba và nhiều.
3. Hoa đồng hồ
Có một loài hoa
(Sưu tầm)
Ngủ nhiều hơn thức
Mặt trời lên cao
Hoa mới mở mắt
Mười giờ hoa nở
Hương thoảng nơi nơi
Cánh rung rinh nắng
Đỏ như mặt trời
Không kim, không cót
Mà như đồng hồ
Hoa nở, bé gọi
“Mẹ ơi! Mười giờ”
Đúng giờ, hoa nở
Là hoa đồng hồ.
4. Rong và cá
Có cô rong xanh
(Phạm Hổ)
Đẹp như tơ nhuộm
Giữa hồ nước trong
Nhẹ nhàng uốn lượn
Một đàn cá nhỏ
Đuôi xanh, đuôi hồng
Quanh cô rong đẹp
Múa làm văn công.
5. Cô giáo em
Cô giáo em
(Vũ Hạnh Thắm)
Hiền như cô Tấm
Giọng cô đầm ấm
Như lời mẹ ru
Cô giáo đưa mùa thu
Đến với những quả vàng chín mọng
Một mùa thu hi vọng
Tiếng chim ca ríu rít sân trường.
Thơ cho bé 5 tuổi
Ở độ tuổi này, các bé đã có thể thuộc lòng những bài thơ đơn giản và ngắn gọn. Bé cũng nhớ và hiểu được nhiều từ vựng khó hơn về các chủ đề quen thuộc xung quanh. Bởi vì vậy mà việc dạy bé đọc thơ ở độ tuổi này sẽ rất dễ dàng và các con sẽ hào hứng nhiều hơn với các bài thơ hay. Dưới đây là một số bài thơ cho bé 5 tuổi mà phụ huynh có thể tham khảo:
1. Trăng
Sân nhà em sáng quá
Nhờ ánh trăng sáng ngời
Trăng tròn như cái đĩa
Lơ lửng mà không rơi
Nhưng hôm nào trăng khuyết
Trông giống con thuyền trôi
Em đi trăng theo bước
Như muốn cùng đi chơi.
2. Chiếc đồng hồ
Em đang say ngủ
Quên cả giờ rồi
Chú đồng hồ nhắc
Reng! Reng! Dậy thôi!
Gà trống dậy sớm
Mèo lười ngủ trưa
Còn em đi học
Đi cho đúng giờ.
3. Con bướm trắng
Con bướm trắng
(Nhược Thủy)
Lượn cành hồng
Gặp con ong
Đang bay vội
Bướm liền gọi
Rủ đi chơi
Ong trả lời:
– Tôi còn bận
Mẹ tôi dặn:
Việc chưa xong
Đi chơi rong
Mẹ không thích.
4. Mẹ của em
Ở nhà, em có mẹ
(Trần Quang Vịnh)
Bao việc mẹ phải lo
Thức khuya mà dậy sớm
Mẹ chăm công việc nhà
Thế mà cứ đúng giờ
Mẹ gọi thức em dậy
Nhắc gọn gàng đầu tóc
Việc nào vào việc ấy
Để em kịp đến trường
Mẹ đã sinh ra em
Đã vì em vất vả
Thương mẹ, em thầm hứa
Ngoan ngoãn và giỏi giang.
5. Cô và mẹ
Buổi sáng bé chào mẹ
(Trần Quốc Toàn)
Chạy tới ôm cổ cô
Buổi chiều bé chào cô
Rồi sà vào lòng mẹ
Mặt trời mọc rồi lặn
Trên đôi chân lon ton
Hai chân trời của con
Là mẹ và cô giáo…
6. Cây dây leo
Cây dây leo
(Xuân Tửu)
Bé tí teo
Ở trong nhà
Lại bò ra
Ngoài cửa sổ
Và nghển cổ
Lên trời cao
Hỏi vì sao?
Cây trả lời:
Ra ngoài trời
Cho dễ thở
Tắm nắng gió
Gội mưa rào
Cây mới cao
Hoa mới đẹp.
POPS Kids hy vọng qua bài viết trên, ba mẹ sẽ có thêm nhiều bí kíp để dạy bé đọc thơ cũng như “bỏ túi” được nhiều bài thơ dạy để hướng dẫn bé trong quá trình học. Để việc dạy trẻ đọc thơ đạt kết quả như mong muốn và tiết kiệm thời gian, phụ huynh hãy nhớ đọc thơ và dạy bé đọc thơ bé thường xuyên, kể cả thơ cho bé học nói nhé!
